تشکیلات تخم مرغ ( قسمت پنجم )

2- امولسیون کننده(EMULSIFIER): لسیتین موجود در زرده تخم مرغ خاصیت امولسیون کننده دارد. یعنی از جدا شدن مخلوط آب و روغن جلوگیری میکند. (مثلا در تهیه مایونز)
3- کف کنندگی(FOAMING): هنگامی که تخم مرغ زده میشود هوا میان آن محبوس گردیده و کف میکند. در واقع مولکولهای هوا در میان پروتئینهای  تخم مرغ احاطه میگردند.
نکته:زدن زیاد تخم مرغ باعث گشوده شدن مارپیچ پروتئین و اندکی منعقد شدن آن میگردد.
نکته:بهترین دما برای کف کردن حداکثر تخم مرغ 14 درجه سانتی گراد است.
نکته: هرچه زمان زدن تخم مرغ طولانی تر گردد حجم و پایداری کف بیشتر میگردد. اما زدن خیلی زیاد پف و کف را کاهش میدهد.
نکته:آب کف حاصل از زدن تخم مرغ را افزایش اما پایداری آن را کاهش می دهد.
نکته:روغن باعث کاهش خاصیت کف کنندگی تخم مرغ میگردد.
نکته:نمک پایداری کف حاصل از زدن تخم مرغ را کاهش میدهد.
نکته:زرده حجم کف حاصل از زدن تخم مرغ را کاهش میدهد.
4- پیوند دهنده (BINDING): تخم مرغ با انعقاد خود طی پخته شدن اجزای مواد غذایی را به یکدیگر متصل میکند.
5- ور آورندگی (هوادهی) (LEVEANING): تخم مرغ زده شده حاوی هوا میباشد. از آنجایی که پروتئین خاصیت ارتجاعی دارد، این حبابهای هوا پس از حرارت دیدن میتوانند منبسط گردند.
6- عامل غلیظ کننده (THICKENING): مثلا در تهیه سسها.
7- لعاب (GLAZE): روی شیرینی و یا نانها استفاده میگردد. (سفیده، زرده و یا تخم مرغ کامل)
8- به غذاها طعم و رنگ میدهد.
9- بهترین و غنی ترین منبع پروتئین محسوب میگردد.
میزان مجاز مصرف تخم مرغ چه تعداد است؟
مصرف 4-3 تخم مرغ در هفته مجاز میباشد.
حساسیت به تخم مرغ چیست؟
برخی افراد به زرده و یا سفیده تخم مرغ آلرژی دارند و بایستی مواد غذایی دیگری را جایگزین تخم مرغ کنند. چنانچه در دستور آشپزی غذایی تخم مرغ نیز قید شده بود از ترکیب زیر جای تخم مرغ استفاده کنید:
یک قاشق چایخوری بکینگ پودر+یک ونیم قاشق چایخوری آب+یک و نیم قاشق چایخوری روغن.
انواع تخم مرغ:
1- استاندارد: این تخم مرغها بصورت صنعتی و با دستگاه های جوجه کشی تهیه شده اند.
2- بارور (نطفه دار): ارزش غذایی آنها با تخم مرغهای معمولی و فاقد نطفه برابر است. این تخم مرغها را میتوان جوجه کشی کرد. قیمت آنها از تخم مرغهای غیر بارور بالاتر است.
3- ارگانیک: چنانچه تغذیه مرغهای تخمگذار از غذاهای ارگانیک صورت گرفته باشد (در تهیه آنها از علف کشها و کودهای شیمیایی استفاده نشده باشد) تخم مرغ حاصل ارگانیک خواهد بود. قیمت این تخم مرغها گرانتر از تخم مرغهای معمولی است. (برای اطلاع بیشتر به مقاله غذاهای اورگانیک رجوع کنید.)
4- جوجه کشی طبیعی: با دستگاه های جوجه کشی مصنوعی  تولید نشده اند و مرغها به فضای آزاد دسترسی داشته و در یک مکان محصور آزادانه سیر میکنند.
5- غنی شده با امگا 3 و یا ویتامینها.
6- پودر تخم مرغ.
مقایسه تخم پرندگان:
1- تخم بلدرچین:سایز تخمها کوچکتر از تخم مرغ بوده، اما طعم آنها یکسان است.5 تخم بلدرچین معادل یک تخم مرغ میباشد. پوسته تخم بلدرچین خالدار بوده و رنگ آن از قهوه ای تیره تا آبی و سفید متغیر است.
2- تخم اردک: سایز آن از تخم مرغ اندکی بزرگتر است. سفیده آن نسبت به تخم مرغ شفاف تر بوده و پر طعم تر است. میزان کلسترول و چربی آن نسبت به تخم مرغ بالاتر است. تخم اردک در سایزهای متفاوت موجود میباشد.

3- تخم غاز: سایز آن از تخم مرغ و تخم اردک بزرگتر است. از طعم غنی تری نیز برخوردار است. تخم غاز از کلسترول خیلی بالایی برخوردار است بطوری که در هر تخم در حدود 1200 میلی گرم کلسترول موجود است. بنابراین مصرف آن بایستی خیلی محدود گردد.

4- تخم شتر مرغ: هر تخم شتر مرغ معادل 20 تخم مرغ میباشد. تخم شتر مرغ بسیار کمیاب می باشد.

5- تخم بوقلمون: مشابه تخم مرغ میباشد اما اندکی بزرگتر است. پوسته تخم بوقلمون سفید و شیری رنگ و با خالهای قهوه ای است. کلسترول و چربی تخم بوقلمون نیز بالاست. طعم آن با تخم مرغ فرق چندانی نمیکند. تخم بوقلمون نیز کمیاب میباشد.